فهرست عناوین مطلب
شبه خانواده چیست؟
اگر می خواهید بدانید شبه خانواده چیست؟ باید بگوییم که شبه خانواده یک بخش یا واحد از معاونت امور اجتماعی بهزیستی است که توسط افراد نیکوکار با مجوز رسمی از سازمان بهزیستی ایجاد شده است. هدف این واحد رسیدگی به کودکانی است که به دلایل مختلف و به صورت دائم یا موقت، از داشتن سرپرست و والدین محروم هستند. این کودکان معمولاً فاقد والدین بوده و یا حاصل ازدواج های ثبت نشده هستند. همچنین کودکان کار نیز جزو این دسته به شمار می روند. این کودکان اغلب بدون حمایت خانوادگی یا اجتماعی هستند. در ادامه با این مرکز بیشتر آشنا می شویم.
اهداف شبه خانواده چیست؟
پس از اینکه فهمیدیم شبه خانواده چیست ، حال نوبت آن رسیده است که با محورهای اصلی شبه خانواده بیشتر آشنا شویم. واحد شبه خانواده تلاش می کند تا از لحاظ آموزشی و رفاهی به کودکان بی سرپرست یا بدسرپرست رسیدگی کند. اغلب اعضای مشغول در این واحد شامل یک کارشناس یا مددکار اجتماعی، دو مربی در هر شیفت کاری، یک پزشک عمومی (پاره وقت)، یک روانپزشک (پاره وقت)، یک مددکار اجتماعی و یک کادر خدماتی است. همچنین این واحد به تازگی یک شیوه نامه جدید برای مراقبت از فرزندان تدوین کرده است.
وظایف بخش شبه خانواده سازمان بهزیستی شامل انجام مطالعات و ارائه دیدگاه ها، نظرات و پیشنهادات در جهت ارتقای سطح کیفی خدمات حمایتی، از کودکان و نوجوانان بی سرپرست و بد سرپرست، در دو بخش دولتی و غیردولتی است. همچنین بخش شبه خانوده از کودکان فاقد والدین حمایت کرده و آنها را با مفهوم خانواده آشنا می کند.
خدمات ارائه شده توسط واحد شبه خانواده
حال می خواهیم بدانیم خدمات شبه خانواده چیست؟ طبق تعریف سازمان بهزیستی، این موسسه ۱۵ نوع خدمت به کودکان و نوجوانان تحت حمایت خود ارائه می دهد. این خدمات شامل رسیدگی به کودکان بی سرپرست و آسیب پذیر و حمایت موثر از آنها است. اصلی ترین خدمات ارائه شده به این کودکان شامل هزینه تحصیل، آموزش، و حمایت مالی و رفاهی است. همچنین این واحد به کودکانی که با چالش های عاطفی و رفتاری مواجه هستند، راهنمایی های تخصصی شامل مشاوره ارائه می دهد. علاوه بر این، شبه خانواده به کودکان معلول نیز خدمات خاصی ارائه می دهد. یکی دیگر از مهم ترین خدمات این واحد، حمایت از فرزندان زندانیان است.
مراقبت از فرزندان در شبه خانواده چگونه است؟
در این بخش می خواهیم بدانیم منظور از مراقبت از فرزندان در شبه خانواده چیست؟ سازمان بهزیستی در تلاش است تا سرپناهی مناسب و مطمئن برای کودکان بدسرپرست و بی سرپرست ایجاد کند. هدف این مراکز اعم از دولتی و غیردولتی تامین رفاه جسمی، اجتماعی، روانی و نیز شرایط رشد و ترقی معنوی، اجتماعی و آموزشی است. اهداف اولیه این طرح شامل حمایت، حفظ، مراقبت و پاسداری از حقوق، کرامت و منافع کودکان و نوجوانان است. شایان ذکر است این خدمات به طور ویژه برای کودکان و نوجوانانی طراحی شده است که به دلایل مختلف به طور دائم یا موقت از سرپرستی مؤثر و شایسته محروم می شوند.
به طور کلی بهزیستی به عنوان محیطی برای پرورش کودکان یتیم، رها شده یا بدون والدین است. در این مراکز کودکان با مفهوم خانواده آشنا می شوند. در بخش شبه خانواده بهزیستی نیز کودکان و نوجوانان از لحاظ آموزش و مسائل اجتماعی حمایت می شوند. به طور کلی یک کودک، از یک خانواده یا محیط ناسالم به مرکز بهزیستی منتقل می شود و تحت درمان و رشد تخصصی قرار می گیرد. پس از توانبخشی و بهبود شرایط خانوادگی، آنها نزد والدین خود باز می گردند. کودکانی هم که والدینی ندارند، تحت سرپرستی خانواده های دیگر قرار می گیرند. بخش شبه خانواده نیز به این کودکان در زمینه روان شناختی و آموزش خدمات ارائه می دهد.
اهمیت آموزش تاب آوری به فرزندان شبه خانواده
با توجه به مطالب بالا به نظر شما اهمیت واحد شبه خانواده چیست؟! به طور کلی این مراکز توسط سازمان بهزیستی و با هدف ایجاد فرصت های لازم برای رشد کودکانی که به دلیل شرایط محیطی (خانوادگی، اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی) با چالش های عاطفی و رفتاری مواجه هستند، ایجاد شده است. ایجاد شرایط بهتر برای پذیرش و ادغام آنها در بین سایر فرزندان مقیم مراکز شبانه روزی، خانواده ها و جامعه از جمله خدمات مورد نظر این مراکز است. این بخش از سازمان بهزیستی در تلاش است تا از کودکانی که آسیب هتی اجتماعی را تجربه کرده‌اند حمایت کند. به طور کلی اصلی ترین محور تمرکز این واحد، حل مشکلات هویتی و حقوقی این کودکان، آموزش، حفظ و ارتقا سلامت جسمی و روحی و آموختن مهارت های زندگی است.
حال که فهمیدیم اهمیت مرکز شبه خانواده چیست، در ادامه می خواهیم بدانیم این بخش چه اهداف دیگری دارد؟ اهداف اصلی این بخش ارائه خدمات تخصصی به کودکان دارای مشکلات عاطفی و رفتاری با هدف آماده سازی آنان برای بازگشت به خانواده، نگهداری از کودکان و نوجوانان تحت نظارت سازمان بهزیستی کشور است. این بخش با جدیت توسط مسئولان پیگیری می شود. در این واحد کارشناسان و مسئولان مربوطه دوره ها و آموزش های لازم را دریافت می کنند. یکی از اصلی ترین آموزش ها، آموزش تاب آوری به کارشناسان فعال در این عرصه است. هدف این آموزش، ارتقاء توانمندی های روحی و روانی کارشناسان و خودمراقبتی مددکاران شاغل در این حوزه است.
آموزش تاب آوری به مددجویان و کودکان ساکن در مراکز شبه خانواده
کلام آخر
در این مطلب در مورد اینکه شبه خانواده چیست و چه اهدافی دارد صحبت کردیم. در بخش شبه خانواده سازمان بهزیستی، رویکردی حرفه ای و متناسب با نیازهای کودکان و نوجوانان به کار گرفته می شود. این بخش بر اساس نیازهای خاص کودکان آسیب دیده، با در نظر گرفتن جنبه های جزئی و کلی، برنامه های متفاوتی دارد. با این وجود، موضوع مشترکی که بخش های مختلف سازمان بهزیستی را به هم پیوند می دهد، وجود یک واحد خانوادگی دائمی است. این امر پیوند عاطفی بین کودکان و مراقبان آنها را تضمین کرده و پویایی واقعی خانواده را منعکس می کند. اهداف اصلی این واحد آموزش تاب آوری به کودکان آسیب دیده و مددجویان آنها است.
